Finlandiya-Lahti İlk Gün.

Finlandiya'ya varış: Vantaa havalimanına vardım. Güzel bir havalimanı. Polis kontrolünden geçtikten sonra artık ülkedeydim. Polisler gayet cool moddaydı. Bana bölümümü sordu ve geçtim. İngilizceleri de çok iyiydi ve az nüfusa rağmen gişeleri doluydu.

 

Bana Lahti'ye gitmem için 2 yol tavsiye edildi. Biri otobüs diğer tren. Ben treni deneyeyim dedim. Ancak yanımda 20 kg valiz (ki tekerleği kırıldı) ve 8 kg kabin valizi, sırt çantası ve kol çantam vardı. Neyse,

 

T1 ve T2 işaretlerini görüyorsunuz. T1 ile trene T2 ile otobüse gidiyorsunuz, ya da tam tersi sanırım. Her şey otomatik. Ben tavsiye üzerine VR trenini kullandım. Vantaa'dan (helsinki airport da deniliyor) Tikkurila'ya gidiyorsunuz. Tikkurila'da inip peron değiştirip Lahti'ye giden trene biniyorsunuz. Fiyat 15 euro. Tikkurila'da inmezseniz eğer direkt Helsinki merkeze gidersiniz. Tikkurila'da peron değiştirmeniz gerek. Sorarak peron değişimini yapın. Bilet resimdeki gibi.

                      

                                                

 

Ben ne yaptım peki? Sırt çantamı trende unuttum! Tikkurila'da hayatımın paniğini yaşadım. Önce nerde kaybettiğimi hatırlamadım. Çantamda evet para vardı ancak paradan daha önemli üniversite evraklarım vardı. Tikkurila'daki görevliler valizimi taşımama kadar bana inanılmaz yardımcı oldu. Ülkemdeki kötü güle güle'den sonra gördüğüm insanlık paha biçilemezdi. Sadece görevliler değil, çevredeki insanlarda valizim konusunda yardımcı oldular. Havaalanına ve Tikkurila'ya haber verdiler. Maalesef oradan ses çıkmadı. Bunun üzerine bana Tikkurila'ya geldiğim trenin Helsinki'ye gittiğini ve çantami oradan sormam gerektiğini söylediler. Tek şansım kaldı ve Helsinki’ye gittim. Görevli kadına durumu anlattım. Biraz beni zorladı ancak sonra üniversite evrakları deyince vicdana geldi ve detaylı sordurttu. Ve çantamı bana getirdi :) Artık orada ağladım, yalan yok. Bunun üzerinde Helsinki’den tekrar lahtiye direkt gitmem için bana daha önce kimsenin görmediği genel bir bilet kesti. 13.50 euro ve 2 saat boyunca sınırsız trenlere biniş. Sanırım acıdı bana.

                                                              

Trene bindim. Kendimce (Türk mantığı) oturdum boş koltuğa. 20 yaşlarında genç çocuk geldi" burası benim yerim" dedi. Haliyle bozuldu beni görünce. Baktı turistim ve ben kadar valiz var etrafımda ben de dilimin döndüğünce sistemi bilmediğimi ve biletimi göstererek başıma gelenleri özetledim. Neyse çocuk için valizleri indirdim kaldırdım ve boş alana geçerek ayakta bekledim. Çocuk dayanamadı bana yerini verdi. “Sen nerde oturacaksın?” dedim, “Ben basımın çaresine bakarım” dedi. Peki dedim. Sonra bir baktım dışarıda ayakta bekliyor. Ona yer açtım ve ikimiz oturduk. Çocuk hayatının şokunu yaşadı olanları anlattığımda. “Nasıl yani? Şimdi sen Helsinki’ye gittin ve şimdi buradan bunlarla lahtiye mi gidiyorsun?” dedi. Evet dedim. 2 saat süreli biletimi gösterdim. “İlk kez böyle bilet görüyorum” dedi. Çocuğun bir tarafı Fin bir tarafı Rusmuş. St. Petersburg'lu. Fin edebiyatı okuyor ve Rusça ve Finceden çeviri yapıyor. Neyse bu arada şükür trende bedava internet vardı. Çocuğun yaşadığım talihsizliklere inanacağı bir olay daha yaşadık.

 

Lahti bana “tutor” yani ortama adapte olmamda yardımcı olacak bir gönüllü ayarladı. İsmi Sami. Sami ile mesajlaşıyordum Rus çocukla konuşurken. Ve Sami bana odama hala mobilya ve yatağın gelmediğini yazdı. Sami çantamı vs kaybettiğimi biliyordu çünkü zavallım karşılamak için beni bekliyordu. Sami zaten mesaja şansızlığına inanmıyorum diye başladı ve odanın durumunu özetledi. Umarım sen gelene kadar yatağın gelir dedi. Bunun üzerine yanımdaki Rus çocuğa Sami’nin mesajını okuttum. Çocuk gülmeye başladı.

 

Neyse şükür Lahti’ye geldim. Sami ile karşılaştık. Oradan taksiyle mesafe ne kadar yakın olsa da odama geldim. Ve yatak yoktu :) İlk gece yerde yattım ancak şükür dedim. Sonunda başımı sokacak yer bulmuştum.

 

Son olarak. Finler evet belki soğuk insanlar ancak cidden yardımseverler. Ben şu ana kadar çok aksilik yaşadım ancak insanlardan hep yardım aldım. Belki Turistlere iyiler. Bilemiyorum…

Bu arada taksiye de 1 km yol için 9.50 euro ödedim. Taksi cidden pahalı burada.

                                        

LAMK Öğlen Yemeği- Finlandiya

Önceki yazılarımdan da anlayacağınız gibi dünyanın en pahalı ülkelerinden birindesiniz. Finlandiya'da dışarıda yemek yemek ciddi bir lüks. Buraya turist olarak birkaç günlüğüne gelseydim, belki bu lüksü kendime çok görmezdim. Ancak buraya gezmeye gelince hatta İsveç ve Norveç'i görme planım olunca maalesef yemek olayını çözmek zorundayım.

 

LAMK'ın Fellmannia kampüsünde ve Niemi kampüsünde  yemek fiyatları aynı. Öğle yemeği 2.60 Euro. Bu fiyat size fazla gelebilir. Ancak cidden en sağlıklı yemek yiyeceğiniz yerlerden biri burası. Öğlen yemeği açık büfe ve bayağı çeşit var.  Tabağınızı istediğiniz gibi doldurup yemek yiyebilirsiniz. Her yemekte et (domuz eti yok genelde), patates, makarna ve salata var. Yemekten sonra ya da yemekte Finler genelde süt içiyor. Süt de alabilirsiniz. Ekmeğe de margarin sürüyorlar.

Salatalar daha önce bahsettim şekerli bir sosta ve hatta yemeklerde şekerli sosta genelde. Ancak yine de yemekler yenilebilir.

 

Yemek saatleri bizden biraz farklı. Fellmania kampüsünde 11-13 arası yemek arası. Niemi kampüsünde ise 10:45'te yemek başlıyor. Fellmani kampüsünde starbucks Kahve otomatı var. Büyük boy latte 2.90. Gayet ucuz. Ancak otomatı dikkatli kullanın. Benim 2 euromu yedi. İnşallah yarın alacağım paramı. Bilen biriyle üşenmeyin sorarak alın kahvenizi.

 

Afiyet olsun!

Finlandiya- Lahti Otobüs- Otobüs Kartı Alma

 

Eğer derslerinizi Niemi kampüsünden alacaksınız Mukkula kampüsünde kalmanız yararınızadır. Aslında benim odam da mukkula da olacaktı ancak son dakikada odam değiştirilmiş ve bana burada  4 yıl okuyacak yabancı öğrencilerin odası verilmiş.

 

Adresimi anlatmakta başlayayım: Lautamiehenkatu D5 x numaradayım.

 

Önce otobüs kartı almanız gerek. Bunun için gideceğiniz adres=Lahden Kaupunginkirjasto.

Kapı girişinde kocam Kirjasto yazdığını göreceksiniz.  Aslında bu yer şehir kütüphanesiymiş. Yer LAMK-Fellmannia kampüsünün çıkışından sağa dönüp yürüdüğünüzde hemen karşınıza çıkıyor.

 

Önce sıra numarası alıyorsunuz. Numara alımı çok komik. Numara yazılan kağıtlar var oradan numara yazan kağıdı koparıp bekliyorsunuz. Bu arada formu doldurmanız gerek.

 

Nimi= adınız ve soyadınız

Lahiosoite= adres

posta kodu= Lautamiehenkatu için 15100

Puhelinnumero= telefon numaranız

Henkilöturvatunnus= Size verilen ID numarası

Ika-/alennursryhma= burada rakamlar yaş aralığıymış. Yaşınızın olduğu aralığı işaretliyorsunuz.

Geri kalanını görevliler hallediyor. Zaten sizden sonra bu evrağı sisteme işliyorlar.

                           

Otobüs kart ücreti 5 euro. Aylık ücret sanırım 65 euro. Ben aylık almadım. Otobüs kartını aslında kış için aldım. Kışa hazırlık olarak. Şu an her yere yürüyerek vakit alsa da gidiyorum ancak kışın soğuğunda bu durumun pek mümkün olmayacağının farkındayım. Toplam 35 Euro ödedim=  5 Euro kart ücreti+30 Euro içindeki nakit

 

Eylüle kadar her basış 2.20 Euro, Eylülden sonra 2.50 Euro. Bir kere bastıktan sonra 1 saat içinde tüm belediye otobüsleri bedava ki bu iyi bir şey. Çünkü otobüs sistemini çözerseniz yürümeye gerek kalmadan her yere otobüsle duraktan durağa inerek gidebilirsiniz. Otobüsler dakik ve Lahti'de nüfus 100000 olunca trafik yok anlayacağınız gibi. Otobüsler yaşlılar oturmadan hareket etmiyor. Eğer otobüs bileti almadıysanız otobüste şoförden bilet alarak da otobüse binerseniz fazla para ödüyorsunuz. Yanlış hatırlamıyorsam 3.40 Euro ödüyorsunuz. Otobüsler nüfus azlığını avantajı yayalara yol veriyor. Ancak otobüs saatine dikkat edin. Geç kaldıysanız sizin için beklemezler, bilesiniz. Boşuna koşmayın yetişeceğim diye.

 

Kendi rotamdan örnek vererek yolculuğunuzu anlatayım. Benim gibi Lautamiehenkatu civarına düşerseniz Market square denilen otobüslerin kalktığı yere yürüyeceksiniz. Oradan 21 numaraya binip Niemi kampüsüne gideceksiniz. Tabi yürüyebilirsiniz ancak mesafe 4 km bilesiniz. Ben daha market square giden otobüsü bilmiyorum. Öğrendiğimde güncellerim bilgileri.

Fin Kültürü- Finlandiya/Lahti

*Sabah 7 ve aksam 10 arası gürültü yapabilirsin. Akşam 10’dan sonra sessiz olmalısın. Genelde ev partileri 10 a kadar sürermiş, 10’dan sonra sabaha kadar açık olan bir pub bulunur partiye oraya giderek devam ederlermiş. Sabah 7:30 da çim makinesinin sesiyle uyanabilirsiniz, şaşırmayın. 

*Finlandiya’da çıplak dolaşabilirsiniz. Belediye binasının önünde bile çıplak heykel var

. 

*Dakik sistemleri var. 13.13 gibi tren kalkış saati görebilirsiniz Bu doğru. 13:13 yazıyorsa, tren tam 13:13 de kalkacaktır. 

*İki yaygın market var burada. S market ve K market. K-CM diye işaretler görürseniz bu “K City Market” demek. Bir de SIWA var ki bu pahalı küçük süpermarketler. Buradan alışveriş yapmayıp K ve S marketlere gitmenizde yarar var. Ciddi fiyat farkı var. En ucuzları Lidl denilen bir marketmiş. Daha keşfetmedim. 

*Plastik şişeleri ve bira kutusu gibi malzemeleri özel geri dönüşüm sistemlerine yükleyip para alıyorsunuz. Tipik depozito sistemi. K markette gördüm bu sistemi. Yine TRIO gibi merkez AVM'lerinde bu sistemler kıyıda köşede bulunmakta. Fotoğrafı aşağıda 

*Yemekleri tamamen bizden farklı. Yemek yapmayı öğrenin. Yemeklerin hepsinde şeker tadı var. Midem daha alışamadı yemeklerine.Rusyada herşey şekerliydi. Dönere eklenen sosa kadar... Aynı durum burada da var. Dışarıda yeme olayını cidden unutun. Çünkü sağlam bütçe gerekiyor. Bir de yemekleri bize göre belirttiğim gibi tatlı ve kötü. Okulda yediğim yemeklerden örnek verirsem. Kırmızı lahanayı turşusunu görünce sevindim. Yine turşu gibi duran turplar vardı. Bir aldım hepsi şekerliydi. Aldığım gibi bıraktım. Sadece marul alıyorum ki marulda da hafif bir şeker tadi var ancak tuzla bastırabilir. Bizim gibi eksi bir salata kültürlerinin olmadığını söyleyebilirim. Okuldaki ikinci günümde yemekhanede mesela etli patatesli bir sulu yemek vardi. Yine içinde şeker tadı vardı  sonradan içinde bir iki tane şeker tadi versin diye siyah minik meyveler gördüm. Allahtan makarnaya tatlı sos koymuyorlar. 

*Beyaz peynir yaygın değil. Var olan kasarlar da hem aci hem de asiri yağlı. 

*Zeytin şükür ki tatlı değil ancak aşırı acı. Pek yemek kültürlerinde yaygın değil. Rusya gibi pizza üstünde de zeytin yok mesela. 

*Patates en ucuz ve yaygın besin kaynağı. 

*Finlandiya cidden pahalı. İnsanlar genelde ya bisiklet sürüyor ya da yürüyor. Bu acıdan bakınca herkesin fit olmasını bekliyorsunuz. Lahti için konuşursam zayif ve fit insanlar cok az. Genelde tombul diyebileceğimiz iri insanlar var. Obez insanlar da yine beklediğimden fazla. Ben bunu korkunç şekerli yemek kültürlerine bağlıyorum. 

*Yolda bisikletli sarhoşları görebilirsiniz. Şaşırmayın. Adamın biri önümde, artık küfür mü etti bilmiyoruz, inatla fince konuştu ve sonra bisikletindeki kutudan şarabını çıkarıp içti. Her ülkenin manyağı var neticede. 

*Sigara alacağınız zaman size direk ölü gözüyle bakıyorlar. Sigaralar açıkta değil. Kapalı kasalar ve sigara alacağım dediğiniz en düşük ses tonuyla hangi sigara diyorlar. Buraya kadar herşey normal. Anormal olan içkilerin serbest olması ve iddia gibi kumarın serbest olması. İnsanlar gayet açık ortamlarda şans oyunlar oynuyor

 

Yaygın kumar oynama makineleri

 Son olarak, evet burada evlere ayakkabı ile girilmiyor ve taharet musluğu var. Bunun için yazdığım yazıyı tıklayınız.